Pisso-chin(-de-Mattmark)
Taraxacum mattmarkense
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Pisso-chin, Pisso-can, Pisso-au-lié, Mourre-pourcin, Cicourèio-de-prat.
Nom en français : Pissenlit de Mattmark.
Descripcioun :Lou pisso-chin-de-Mattmark (Lau aupin dóu Valais) trachis en auto mountagno dins li pelouso roucaiouso cauquiero. Flouris au desneva. Se recounèis majamen à si ligulo en tubo jauno daurado à rouginasso sus li bord. Pamens fau verifica que i'ague d'alo sus li pecou (courtet) di fueio, qu'isto uno meno proche, Taraxacum cucculatum, emé de long pecou sènso alo. Apoudèn que li bratèio soun banarudo amé de bord roso e que i'a pas o gaire d'agriero.
Usanço :Li pisso-chin soun de bònis ensalado champanello. Fan pissa e ajudon à la digestioun.
Port : Erbo
Taio : 5 à 15 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Taraxacum
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cichorieae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >5
Ø (o loungour) enflourejado : 14 à 20 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 2100 à 2800 m
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Juliet à avoust
Liò : Pelouso roucaiouso
- Esboudèu
Estànci : Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Ouèst-Aupenco
Ref. sc. : Taraxacum mattmarkense Soest, 1959
Cigudo
Aethusa cynapium
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Juvertino, Jouvertino.
Noms en français : Petite cigüe, Ciguë des jardins.
Descripcioun :La cigudo o juvertino s'atrobo majamen dins li valado de nòsti mountagno (subsp. elata). Es uno planto impourtanto de bèn counèisse pèr la pas counfoundre emé lou juvert, la pastenargo, lou cerfuei o uno autro apiaceae, ço qu'èi toujour poussible se i'a pas li flour o li grano. Quouro flouris, se recounèis à si lòngui bratèio d'involucello que pendoulon, pièi après emé lou fru, redoun emé de costo .
Usanço :Se saup proun que la cigudo es uno planto di proun empouisounanto. Sabèn pas s'es aquelo meno que serviguè pèr tua Socrate. Dins d'ùni relarg li païsan bouton de juvert frisa dins soun ort pèr pas s'engana.
Port : Erbo
Taio : 0,8 à 2,4 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico :
Gènre : Aethusa
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Fourèst
- Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
- Basso mountagno
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuropenco-Caucasianno
Ref. sc. : Aethusa cynapium L., 1753